Anlaşmalı Boşanma 2025: Şartlar, Protokol ve Dava Süreci

Anlaşmalı boşanma davası, eşlerin evlilik birliğini sona erdirme iradesinde birleştiği ve tüm hukuki sonuçlar üzerinde uzlaştığı bir boşanma yoludur. Nafaka, velayet, mal rejimi ve tazminat gibi konularda yazılı bir protokol hazırlanır ve mahkemeye sunulur. Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesi uyarınca, evlilik en az bir yıl sürmüşse ve taraflar duruşmada beyanlarını özgürce açıklarsa, hâkim boşanmaya karar verebilir.

Sürecin doğru yürütülmesi durumunda dava genellikle kısa sürede, çoğu zaman tek celsede sonuçlanır. Ancak usule ilişkin eksiklikler, anlaşmalı sürecin reddedilmesine neden olabilir.

2025 yılı güncel uygulamaları ışığında hazırlanan bu rehberde; anlaşmalı boşanmanın şartları, protokol hazırlığı, mahkeme süreci, dava masrafları ve sık karşılaşılan sorunlar gibi temel başlıkları bulabilirsiniz.

Anlaşmalı Boşanma Nedir?

Anlaşmalı boşanma, eşlerin nafaka, mal paylaşımı, çocukların velayeti gibi tüm hukuki konularda önceden uzlaşıp mahkemeye yazılı bir protokol sunduğu, boşanma kararının çoğu zaman tek celsede verildiği hızlı bir boşanma yöntemidir.

Bu süreçte tarafların özgür iradeyle uzlaştığı doğrulanır. Hâkim, sunulan protokolün hukuka uygunluğunu değerlendirir ve uygunsa boşanma kararını verir.

Karar hemen resmiyet kazanmaz; gerekçeli kararın yazılması, taraflara tebliği ve 14 günlük istinaf süresinin geçmesi gerekir. Ancak istinaf hakkından feragat edilirse boşanma yaklaşık 1 ay içinde kesinleşerek nüfusa işlenebilir.

Kimler İçin Uygundur?

Boşanmanın en hızlı yolu olarak kabul edilen anlaşmalı boşanma davası, özellikle kısa sürede ve minimum stresle süreci tamamlamak isteyen çiftler için idealdir. Eğer:

• Evliliğinizi tek celsede ve kısa sürede sonlandırmak istiyorsanız,
• Nafaka, mal paylaşımı ya da çocukların velayeti gibi konularda eşinizle uzlaşabildiyseniz,
• Çekişmeli dava süreciyle uğraşmak istemiyorsanız,

Anlaşmalı boşanma sizin için en uygun ve pratik yöntemdir. Süreci başlatmak için öncelikle boşanma protokolü hazırlanmalı, duruşmaya ise her iki eş de bizzat katılmalıdır. Aksi hâlde süreç çekişmeliye dönebilir.

Hukuki Dayanağı

Anlaşmalı boşanmanın hukuki dayanağı, Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesidir. Bu madde, eşlerin karşılıklı anlaşmayla evliliği sona erdirmelerine yasal zemin sağlar:

⚖️ TMK m.166/3:

“Evlilik en az bir yıl sürmüş ise, eşlerin birlikte başvurması ya da bir eşin diğerinin davasını kabul etmesi hâlinde, evlilik birliği temelinden sarsılmış sayılır. Bu hâlde boşanma kararı verilebilmesi için, hâkimin tarafları bizzat dinleyerek iradelerinin serbestçe açıklandığına kanaat getirmesi ve boşanmanın malî sonuçları ile çocukların durumu hususunda taraflarca kabul edilecek düzenlemeyi uygun bulması şarttır. Hâkim, tarafların ve çocukların menfaatlerini göz önünde tutarak bu anlaşmada gerekli gördüğü değişiklikleri yapabilir. Bu değişikliklerin taraflarca da kabulü hâlinde boşanmaya hükmolunur. Bu hâlde tarafların ikrarlarının hâkimi bağlamayacağı hükmü uygulanmaz.”

Anlaşmalı Boşanmanın Avantajları ve Çekişmeli Boşanmadan Farkları

Anlaşmalı boşanma davası, hızlı ve düşük maliyetli bir çözüm sunar. Avantajları:

✅ Tek celsede biter: Tüm şartlar sağlanmışsa duruşma günü karar çıkar.
✅ Daha az masraf: Kısa sürdüğü için mahkeme masrafları ve avukatlık ücretleri daha düşüktür.
✅ Psikolojik yük hafif: Çekişme olmadığı için taraflar daha az yıpranır.
✅ Şartları siz belirlersiniz: Nafaka, velayet ve mal paylaşımında söz hakkı sizde.
✅ Hızlı sonuç: Birkaç hafta içinde boşanma kararı kesinleşebilir.

📊 Çekişmeli boşanmalarda ise dava yıllarca sürebilir, masraflar katlanır ve hakim tüm kararları verir.

📊 TÜİK 2024 verisi: Türkiye’de her yıl yaklaşık 187.000 çift boşanıyor. Bunların üçte biri ilk 5 yılda. Anlaşmalı boşanma, bu hızlı çözüm ihtiyacına cevap veriyor.

Anlaşmalı Boşanmanın Şartları Nelerdir? (TMK m.166)

Anlaşmalı boşanma davası açmak için, Türk Medeni Kanunu’nun 166/3. maddesinde belirtilen şartların tamamı sağlanmalıdır. Aksi halde dava reddedilir ya da çekişmeli sürece döner. Anlaşmalı boşanma şartları şu şekildedir:

✅ 1. Evliliğin en az 1 yıl sürmüş olması gerekir
Anlaşmalı boşanma için 1 yıl şartı zorunludur.
1 yıllık evlilik süresi dolmadan dava açılamaz. Bu nedenle, “1 yıl dolmadan anlaşmalı boşanma mümkün mü?” sorusunun cevabı net: Hayır, değil.

✅ 2. Tarafların her konuda uzlaşmış olması gerekir
Taraflar; nafaka, velayet, mal paylaşımı, tazminat gibi tüm konularda anlaşmalı olmalıdır.
Tek bir konuda bile anlaşmazlık varsa, dava çekişmeli boşanma davasına dönüşebilir.

✅ 3. Anlaşmalı boşanma protokolü sunulmalıdır
Boşanmanın tüm şartlarını içeren yazılı bir protokol hazırlanmalı ve mahkemeye sunulmalıdır.
Eksik ya da hukuka aykırı protokol, hakimin davayı reddetmesine neden olabilir.

✅ 4. Mahkemeye birlikte başvurulmalı veya dava kabul edilmelidir
Taraflar davayı birlikte açabilir ya da biri açtığında diğer eş bunu kabul ettiğini dilekçeyle beyan etmelidir.

✅ 5. Duruşmada her iki taraf da bizzat bulunmalıdır
Hakim, tarafları duruşmada yüz yüze dinleyerek boşanma iradelerinin özgür olduğunu tespit etmek zorundadır.
“Duruşmaya taraflardan biri gelmezse ne olur?” Dava reddedilir veya çekişmeliye döner.

🔗 Daha detaylı bilgi için: Anlaşmalı Boşanma Davasının Şartları sayfamıza göz atabilirsiniz.

Anlaşmalı Boşanma Ne Kadar Sürer?

Anlaşmalı boşanma davası tek celsede sonuçlanabilen, hukuken en hızlı boşanma yoludur. Doğru hazırlıkla süreç genelde 1-3 ay içinde tamamlanır. Çekişmeli boşanma davaları ise 1-5 yıl arası sürebilir. Peki, anlaşmalı boşanma davası kaç gün sürer?

📅 Ortalama Süreler

✅ Protokol ve dilekçe hazırlığı: 1–3 gün
✅ Dava açılışı ve duruşma günü alınması: 4–5 hafta
✅ Duruşma (tek celse): 1 gün
✅ Kararın kesinleşmesi: 15–20 gün

Süreç eksiksiz yürütülürse 1 ayda boşanmak mümkündür.
Ankara gibi büyük şehirlerde: Ortalama 4–6 hafta
Küçük şehirlerde: Daha az yoğunluk nedeniyle daha hızlı tamamlanabilir.

Anlaşmalı Boşanma Kararı Ne Zaman Kesinleşir?

Boşanma kararı duruşmada verilir ama hemen resmiyet kazanmaz. Normalde kesinleşme için önce gerekçeli kararın yazılması ve tebliğ edilmesi, devamında ise 14 günlük istinaf süresi beklenir. Ancak istinaftan feragat dilekçesi verilirse bu süre birkaç güne inebilir. Bu sayede boşanma kararı kısa sürede nüfusa işlenebilir.

Bir Günde Boşanmak Mümkün mü?

Sık sorulan bir soru: “Aynı gün boşanma mümkün mü?”
Cevap: Hayır. Teknik olarak mümkün değil.
Dava açıldıktan sonra duruşma günü belirlenir, boşanma kararı çıkar ve karar kesinleşerek nüfus kaydına işler. Bu sürecin tamamlanması ise 1 aydan 3 aya kadar değişebilir.

Süreci Uzatan Durumlar

⚠️ Belgelerde eksik veya hata olması
⚠️ Taraflardan birinin duruşmaya katılamaması
⚠️ Protokolde belirsiz veya hatalı ifadeler
⚠️ Hâkimin çocuk, nafaka veya mal paylaşımı konularında protokolü uygun bulmaması

Bu durumlar, davayı uzatabilir veya anlaşmalı süreçten çekişmeliye döndürebilir.

Hızlı Boşanmak İçin Öneriler

✅ Protokol açık ve eksiksiz olmalı
✅ Taraflar duruşmaya mutlaka katılmalı
✅ İstinaftan feragat dilekçesi sunulmalı
✅ Mahkeme yoğunluğu az olan yerler tercih edilebilir

🔗 Daha detaylı bilgi için: Anlaşmalı Boşanma Ne Kadar Sürer?

Anlaşmalı Boşanma Avukatlık Ücretleri ve Dava Masrafları

Anlaşmalı boşanma sürecine adım atmak isteyenler için en temel sorulardan biri dava masrafları ve avukatlık ücretleridir. 2025 yılı itibarıyla anlaşmalı boşanma davası açarken karşılaşabileceğiniz resmi masraflar, dava harçları ve avukatlık ücretlerine ilişkin bilgiler aşağıda özetlenmiştir. Güncel baro tarifeleri ve resmi gazete esas alınarak bilgilendirme amacıyla sunulmuştur.

Anlaşmalı Boşanma Davası Mahkeme Harçları ve Masrafları 2025

Anlaşmalı boşanma davası açılırken, avukatla temsil şartı aranmaksızın bazı yargılama giderlerinin mahkemeye yatırılması zorunludur. Güncel harç ve masraf kalemleri ise şu şekildedir:

📌 Not:

• Kullanılmayan gider avansı dava sonunda iade edilir.
• Bilirkişi ve keşif giderleri genellikle çekişmeli davalarda görülür; anlaşmalı boşanmalarda çoğunlukla ihtiyaç duyulmaz.

Mahkeme Harçları ve Giderler Kim Tarafından Ödenir?

• Anlaşmalı boşanma davası harçları ve gider avansı, uygulamada genellikle davayı açan eş tarafından peşin olarak ödenir.
• Ancak bu, zorunlu bir yasal kural değildir. Eşler masrafların paylaşımı konusunda farklı bir mutabakata varabilir.
• Bu husus boşanma protokolünde açıkça belirtilebilir:

📌 Örnek ifade: “Taraflar dava masraflarını eşit şekilde paylaşacaktır.”

💡 Kullanılmayan gider avansının hangi eşin hesabına iade edileceği, sürecin başında kararlaştırılırsa olası anlaşmazlıklar önlenebilir.

Anlaşmalı Boşanma Avukatlık Ücreti Ne Kadar?

2025 yılı itibarıyla, anlaşmalı boşanma avukatlık ücreti, Türkiye Barolar Birliği Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi’ne göre en az 30.000 TL + KDV olarak belirlenmiştir. Bu tutarın altında bir ücret kararlaştırılamaz. Ayrıca, bazı barolar kendi illeri için tavsiye niteliğinde farklı ücret tarifeleri de yayımlayabilmektedir.

⚖️ Avukatlık ücreti; dosya kapsamı, işlem sayısı, tarafların talepleri gibi birçok unsura göre farklılık gösterebilir. Avukat, sadece bir tarafı temsil ediyorsa, vekalet ilişkisi yalnızca o kişiyle kurulmuş olur.

Anlaşmalı Boşanma Davası Avukatlık Ücreti Neye Göre Değişebilir?

Avukatlık ücreti yalnızca yasal alt sınırla sınırlı değildir; dosya kapsamı da belirleyici rol oynar. Özellikle anlaşmalı boşanma sürecinde, taraflar arasındaki uzlaşmanın kapsamı (örneğin taşınmaz paylaşımı, çocukların velayeti, yurt dışı bağlantılı unsurlar) ve dava öncesinde yürütülen hazırlık süreci, ücretlendirmeyi etkileyebilir.

• Protokolün İçeriği: Boşanma protokolü kapsamında mal rejimi tasfiyesi, nafaka, velayet gibi hususların yer alması durumunda, hazırlanacak belgelerin sayısı ve hukuki değerlendirme süresi artabilir. Bu da hizmet kapsamını etkileyebilir.
• Dosya Kapsamı ve Talepler: Avukatlık hizmeti, yalnızca duruşma temsilini değil; protokol taslağı hazırlanması, danışmanlık verilmesi, noter süreci gibi işlemleri de içerebilir. Bu ek talepler, vekâlet ücretinin belirlenmesinde dikkate alınabilir.
• Şehir ve Baro Tarifeleri: Bazı barolar, tavsiye niteliğinde yıllık ücret tarifeleri yayınlamaktadır. Bu tarifeler, il bazında oluşan genel piyasa koşullarını yansıtabilir. Örneğin; büyükşehirlerde belirlenen ücretler, daha küçük yerleşim yerlerine göre farklılık gösterebilir.
• Temsil Modeli: Tarafların her birinin ayrı ayrı avukatla temsil edilmesi, yalnızca bir tarafın vekille çalışması ya da ortak bir avukatla sürecin yürütülmesi gibi farklı senaryolar, ücret paylaşımı bakımından etkili olabilir. Bu hususların baştan netleştirilmesi, sürecin sağlıklı ilerlemesine katkı sağlar.

📌 Not: Avukatlık ücretleri, yalnızca ücret tarifelerine göre değil; taraflar ile avukat arasında yapılan sözleşmeye, dosya kapsamına ve somut duruma göre şekillenir.

Avukatlık Ücreti Kim Tarafından Ödenir?

Anlaşmalı boşanmalarda tarafların avukatla temsil edilmesi zorunlu olmasa da, çoğu zaman tercih edilmektedir. Ücretin ödenme şekli ise temsil modeline göre değişir:

• Her iki eşin ayrı avukat tutması halinde, herkes kendi vekalet ücretini öder.
• Tek bir avukatla işlem yürütülüyorsa, ücret paylaşımı taraflar arasında serbest şekilde belirlenebilir.
• Avukat sadece bir eşi temsil ediyorsa, ücreti de yalnızca o taraf karşılar.

📋 Protokolde bu konuda net bir düzenleme yapılması, sürecin ilerleyen aşamalarında doğabilecek anlaşmazlıkları önleyecektir.

Anlaşmalı Boşanma Nasıl Olur? Dava Nasıl Açılır?

Anlaşmalı boşanma süreci, eşlerin evliliği sona erdirmek konusunda uzlaşmasıyla başlar ve doğru adımlarla ilerlediğinde tek celsede boşanma mümkün hale gelir. Aşağıda, anlaşmalı boşanma davası nasıl açılır, hangi belgeler gerekir ve sürecin her adımında nelerle karşılaşılır bulabilirsiniz.

1. Anlaşmalı Boşanma Protokolü Hazırlanır

İlk adım, tarafların boşanma şartları üzerinde tam mutabakata vararak yazılı bir anlaşmalı boşanma protokolü hazırlamasıdır. Bu protokolde;

• Nafaka miktarı ve süresi
• Mal paylaşımı
• Velayet ve çocukla kişisel ilişki düzeni
• Tazminat, ziynet eşyaları gibi diğer hukuki sonuçlar

açıkça yer almalıdır.

Protokol, dava dilekçesiyle birlikte mahkemeye sunulacak temel belgedir. En ufak bir eksiklik, çelişki ya da belirsizlik protokolün reddedilmesine ve davanın çekişmeli boşanma sürecine dönmesine yol açabilir.

💡Protokolün hukuka uygun hazırlanması için bir boşanma avukatından yardım almak süreci hızlandırır ve hak kayıplarını önler.

Örnek Protokol:

• Çocuksuz ve Mal Paylaşımı Olmayan Boşanma Protokolü Örneği Word
• Çocuklu, Nafaka ve Mal Paylaşımı Olan Boşanma Protokolü Örneği Word

🔗 Detaylı bilgi için: Anlaşmalı Boşanma Protokolü 2025

2. Anlaşmalı Boşanma Dava Dilekçesi Hazırlanır ve Mahkemeye Başvurulur

Boşanma protokolü hazırlandıktan sonra, dava sürecini başlatmak için eşler, bu protokolü boşanma dilekçesi ile birlikte mahkemeye sunar. Bu noktada dikkat edilmesi gereken iki temel unsur vardır: doğru mahkemeye başvurmak ve gerekli yasal masrafları eksiksiz yatırmak.

Dilekçe örnekleri:

• Çocuklu ve Nafaka Tazminat İçeren Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi Örneği
• Çocuksuz ve Mal Paylaşımı Olmayan Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi örneği

🔗 Daha fazla bilgi için: Anlaşmalı Boşanma Dilekçesi

Anlaşmalı Boşanma Davasında Yetkili ve Görevli Mahkeme

Boşanma davası nerede açılır sorusuna kısa cevap: Eşlerin ikametgahına bağlı yetkili Aile Mahkemesi’nde.

📌 Görevli Mahkeme:

• Anlaşmalı boşanma davalarında görevli mahkeme, Aile Mahkemesi’dir.
• Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde, Asliye Hukuk Mahkemesi, aile mahkemesi sıfatıyla davayı görür.

📌 Yetkili Mahkeme:

• Anlaşmalı boşanma davasında yetkili mahkeme, eşlerin birlikte son 6 ay ikamet ettikleri yer mahkemesi,
• Veya taraflardan birinin yerleşim yeri mahkemesidir.

💡 Taraflar ister birlikte mahkemeye başvurabilir, isterse biri dava açar, diğeri kabul dilekçesi sunarak süreci başlatabilir.

Dava Açarken Hangi Masraflar Ödenir?

Anlaşmalı boşanma davası açılırken aşağıdaki yasal harç ve giderler yatırılır:

• Başvuru harcı
• Peşin harç (mahkemeye sunulan dava türüne göre belirlenir)
• Gider avansı (tebligat, müzekkere, posta vb. masraflar için)

💡 Bu dava türünün en çok tercih edilme nedenlerinden biri de budur: Süreç kısa sürdüğü için anlaşmalı boşanma avukatlık ücreti ve mahkeme masrafı, çekişmeli davalara göre çok daha ekonomiktir.

3. Taraflar Duruşmaya Katılır

Mahkeme, davayı tensip zaptıyla işler ve taraflara duruşma günü bildirir. Duruşma günü genellikle mahkemenin yoğunluğa göre 1 ila 3 ay sonrasına verilir.

• Taraflar duruşmaya bizzat katılmak zorundadır.
• Hâkim, tarafları dinleyerek iradelerinin özgürce oluştuğuna kanaat getirir.
• Protokol, çocukların ve eşlerin menfaatlerine uygunsa boşanma kararı verilir.

💡 Eğer hâkim, protokolde eksiklik veya adaletsizlik görürse değişiklik önerebilir. Taraflar bu değişikliği kabul ederse dava yine anlaşmalı boşanma olarak tamamlanır. Kabul edilmezse, dava çekişmeli boşanmaya döner.

4. Boşanma Kararı Verilir ve Karar Kesinleşir

Her şey eksiksiz ise hakim duruşma günü, tek celsede boşanma kararı verir. Ancak, kararın resmî olarak kesinleşmesi için normalde gerekçeli kararın tebliğinden itibaren 14 günlük istinaf süresi beklenir.

Ancak eğer taraflar, duruşmada veya sonrasında istinaftan feragat dilekçesi verirlerse karar birkaç gün içinde kesinleşir. Böylece boşanma hükmü aynı hafta içinde nüfusa işlenebilir.

5. Sonuç: Anlaşmalı Boşanma Davası Kısa Sürer, Ancak Özen Gerektirir

Anlaşmalı boşanma süreci, özenle hazırlanan bir protokol ve eksiksiz başvuru ile tek celsede ve düşük maliyetle tamamlanabilir. Ancak prosedürler göründüğünden daha hassastır. Eksik bir belge, yanlış bir ifade veya duruşmaya katılmama gibi durumlar, davayı reddettirebilir ya da çekişmeliye döndürebilir.

Bu nedenle bir boşanma avukatından hukuki danışmanlık almak, sadece süreci kısaltmakla kalmaz; aynı zamanda haklarınızı güvence altına alır.

Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Anlaşmalı boşanma sürecinde, mal rejiminin tasfiyesi önemli başlıklardan biridir. Eşler arasında mal paylaşımı konusunda uzlaşma sağlanmışsa, bu durum protokolde açık şekilde ifade edilmelidir. Aksi halde, boşanma sonrası ek davalar gündeme gelebilir.

Mal Rejimi ve Ortak/Kişisel Mal Ayrımı

Türk Medeni Kanunu’na göre yasal mal rejimi “edinilmiş mallara katılma” rejimidir. Bu çerçevede:

• Ortak mallar (edinilmiş mallar): Evlilik süresince edinilen gelirler, taşınmazlar, araçlar, banka birikimleri ve ev eşyaları gibi varlıklar kural olarak eşler arasında paylaşılır.
• Kişisel mallar: Evlilikten önce edinilmiş mallar, miras veya bağış yoluyla kazanılan varlıklar ve kişisel kullanım eşyaları paylaşım dışında tutulur.

Protokolde, bu ayrım net biçimde yapılmalı; örneğin, “Ankara’daki daire Ayşe’ye ait olacak, araç Mehmet’te kalacaktır.” gibi açık ifadeler kullanılmalıdır. “Taraflar mal paylaşımında anlaştı” şeklindeki genel ifadeler ileride dava riskini artırabilir.

Ziynet Eşyaları ve Evlilikte Takılan Takılar

Ziynet eşyaları, anlaşmalı boşanma protokolünde en sık atlanan ama en fazla uyuşmazlık doğuran başlıklardandır. Geçmişte Yargıtay kararları, takılan tüm ziynet eşyalarının kural olarak kadına ait olduğu yönündeydi. Ancak son kararlarla bu yaklaşım değişmiştir.

Güncel yaklaşım:

✅ Kadına özgü takılar (bilezik, küpe, kolye) → kadına ait
✅ Erkeğe özgü takılar (erkek saati, tespih) → erkeğe ait
✅ Kime takıldığı belliyse → o kişiye ait
✅ Sandığa veya torbaya atılan takılar → eşlerin ortak malı

📜 Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 2023/5704 E., 2024/2402 K. Kararı:
“Taraflar arasında ziynet paylaşımı konusunda anlaşma yoksa, yerel örf ve adet uygulanır; erkeğe takılan takılar erkeğe, kadına takılan takılar kadına aittir. Cinsiyete özgü olmayan takılar ortak kabul edilir.”

Ev Eşyaları Paylaşımı

Beyaz eşyalar, mobilya, mutfak eşyaları gibi taşınır malların paylaşımı da önceden belirlenmeli, “kolay anlaşılır ama hukuken açık” şekilde protokolde yer almalıdır. Özellikle taraflar ayrı evlere geçiyorsa, bu paylaşımın yazılı olarak netleştirilmesi ileride ihtilafları önler.

Mal Paylaşımı Konusunda Anlaşma Sağlanamazsa

Taraflar anlaşmalı boşanmak istiyor ancak mal paylaşımı konusunda uzlaşamıyorsa, boşanma yine de anlaşmalı şekilde gerçekleşebilir. Bu durumda, mal paylaşımı konusu protokol dışında bırakılır ve boşanma sonrasında ayrı bir mal rejiminin tasfiyesi davası açılabilir.
Bu yol, özellikle “anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı yapılmazsa ne olur?” sorusunu soranlar için önemlidir.

Anlaşmalı Boşanma Davasında Çocukların Velayeti Nasıl Düzenlenir?

Anlaşmalı boşanmada çocukların velayeti ve görüş hakkı en hassas konulardan biridir. Taraflar protokolde bu düzenlemeleri açık ve net biçimde yazmalıdır. Ancak nihai kararda hâkim, çocukların üstün yararını esas alır ve gerekli gördüğünde değişiklik isteyebilir.

Velayet Hangi Ebeveyne Verilir?

Velayet çoğunlukla şu kriterlere göre anne veya babaya bırakılır:
✔ Çocuğun yaşı (küçük çocuklarda genellikle anne tercih edilir),
✔ Ebeveynin bakım kapasitesi (maddi, manevi yeterlilik),
✔ Çocuğun eğitim ve sosyal düzeninin devamlılığı.

📍 TÜİK 2020 Verisi: Her 10 boşanmadan 7’sinde velayet anneye verilmiştir.
📍 Yargıtay 2. HD, 2017/6360 E., 2021/431 K.: Hâkim, çocuk için uygun olmayan düzenlemeleri değiştirme yetkisine sahiptir.

Anlaşmalı Boşanmada Ortak Velayet Mümkün mü?

Türkiye’de çocukların ortak velayeti hâlâ istisnai bir uygulamadır.
✔ Hem anne hem baba yazılı ve açık onay vermelidir,
✔ Ebeveynler arasında güçlü iletişim ve iş birliği bulunmalıdır,
✔ Çocuğun menfaatine aykırı olmamalıdır.

📍 ANKARA BAM 2. HD, 2019/4823 E., 2020/1076 K.: Ortak velayet, ebeveynler bilinçli ve uzlaşmalı olduğunda çocuğun yararına uygun bulunabilir.

Görüş (Kişisel İlişki) Düzenlemesi

Velayet kime verilirse verilsin, diğer ebeveynle görüş düzenlemesi yapılması zorunludur.

• Hafta sonları, tatiller ve özel günler net biçimde belirlenmelidir.
• Saat aralıkları ve teslim noktaları açıkça yazılmalıdır.

Örnek Protokol Maddesi:
“Baba Mehmet Yılmaz, her ayın ilk ve üçüncü hafta sonu, cumartesi 10:00–pazar 18:00 arası çocukla kişisel ilişki kuracaktır.”

✅ Net, tarihli, saatli, uygulamaya açık.

Belirsiz veya Eksik Düzenlemeler Neden Sorun Yaratır?

Belirsiz ifadeler, protokolün mahkemece reddine yol açabilir:
❌ “Velayet anneye verilecektir.” → Hangi çocuk, hangi süre, açıklama yok.
❌ “Baba çocukla görüşecektir.” → Gün, saat, yer eksik.

📍 Önemli: Eksik düzenlemeler hem dava reddine hem de ileride hukuki anlaşmazlıklara yol açabilir. Mutlaka bir uzman avukatla gözden geçirilmesi önerilir.

Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Alınır Mı?

Anlaşmalı boşanma davasında en önemli başlıklardan biri nafaka konusudur.
Nafaka, boşanma sonrası taraflar arasındaki ekonomik dengeyi sağlamak ve varsa çocukların ihtiyaçlarını karşılamak için düzenlenir.

👉 Protokolde nafaka miktarı, türü ve ödeme koşulları açık ve net belirtilmelidir. Aksi takdirde hâkim, protokolü reddedebilir veya eksiklikleri re’sen tamamlayabilir.

Nafaka Türleri ve Anlamları

• Yoksulluk Nafakası: Boşanmayla yoksulluğa düşecek eşe ödenir. Süreli veya süresiz olabilir, kadın-erkek farkı yoktur. Talebe bağlıdır, eşler karşılıklı feragat edebilir.
• İştirak Nafakası: Çocuğun bakım, eğitim ve sağlık giderlerini karşılamak amacıyla, velayet hakkı olmayan ebeveyn tarafından ödenir. Genellikle zorunludur. Çocuğun yararına aykırı düzenlemeleri hâkim düzeltebilir.
• Tedbir Nafakası: Dava süresince geçici mali destek sağlar; ancak anlaşmalı boşanmalarda genellikle uygulanmaz.

💬 Not: Türk Medeni Kanunu ve Yargıtay’a göre iştirak nafakası, çocuk yararı için zorunlu sayılır.
📜 Yargıtay 2. HD, 2010/8242 E., 2011/9737 K.:
“İştirak nafakası, talep edilmese dahi hâkim tarafından re’sen hükmedilmelidir.”

Anlaşmalı Boşanmada Nafaka Miktarı Nasıl Belirlenir?

Taraflar, nafaka miktarını belirlerken şunlara dikkat etmelidir:

✅ Tarafların gelir ve gider durumu
✅ Çocuğun yaşı, eğitimi, özel ihtiyaçları
✅ Ailenin önceki yaşam standardı
✅ Enflasyon ve TÜFE artış oranları

💬 Not:
Sembolik veya adaletsiz düşük nafaka miktarları, mahkeme tarafından reddedilebilir.
📜 Yargıtay 2. HD, 2022/9019 E. – 2022/8496 K.:
“Çok düşük nafaka tutarları uygun görülmemiştir.”

Protokole Nafaka Nasıl Yazılır?

Boşanma protokolünde mutlaka şu 5 soruya net cevap verilmelidir:

✅ Kim ödeyecek? → Örneğin: Mehmet Yılmaz
✅ Kime ödenecek? → Örneğin: Eşi Ayşe veya çocuk Ali
✅ Ne kadar? → Örneğin: Aylık 1.500 TL
✅ Ne zaman ödenecek? → Örneğin: Her ayın 5’inde, banka hesabına
✅ Hangi tür? → Yoksulluk, iştirak veya her ikisi

💬 Örnek Madde:
“Mehmet Yılmaz, müşterek çocuk Ali Yılmaz için aylık 1.500 TL iştirak nafakasını her ayın 5’inde, Ayşe Yılmaz’ın banka hesabına ödemeyi kabul etmiştir.”

💬 Not:
Protokolde “Taraflar bu konuda anlaşmıştır” gibi genel ifadeler yetersizdir.
Açık, tarihli ve uygulanabilir ifadeler yazılmalıdır.

Nafaka Hakkında Sık Yapılan Hatalar

⚠️ Genel ifadeler → ❌ “Taraflar anlaşmıştır” (yetersiz)
⚠️ Süre eksikliği → ❌ Başlangıç ve bitiş tarihi belirtilmemesi
⚠️ Yetersiz açıklama → ❌ “Çocuklar için nafaka ödenmeyecek” (hâkim reddedebilir)
⚠️ Gerçeklikten kopuk tutar → ❌ Gelire göre aşırı düşük veya yüksek rakamlar

Anlaşmalı Boşanma Davasında Maddi ve Manevi Tazminatlar

Anlaşmalı boşanma sürecinde taraflar, aralarındaki maddi ve manevi tazminat taleplerini de netleştirmelidir.
Maddi tazminat, boşanma nedeniyle uğranılan maddi kayıplar için; manevi tazminat ise kişisel hakların zedelenmesi nedeniyle talep edilir.

💬 Anlaşmalı Boşanmada Tazminat İstenir mi?
Evet, istenebilir. Ancak tazminat talebi, protokolde açık ve rakamsal olarak belirtilmelidir. Aksi takdirde, dava tamamlandıktan sonra ek tazminat davası açma hakkı büyük ölçüde kaybedilir.

Maddi Tazminat

Maddi tazminat, evlilik sürecinde uğranılan maddi kayıplar veya boşanma nedeniyle gelecekte oluşacak zararlar için talep edilebilir.
Örnek: Boşanma nedeniyle kaybedilen iş fırsatları, harcamalar veya maddi yatırımlar.

📌 Protokolde nasıl yazılır?
“Taraflardan Mehmet Yılmaz, Ayşe Yılmaz’a 50.000 TL maddi tazminat ödemeyi kabul etmiştir. Ödeme, boşanmanın kesinleşmesini takip eden 30 gün içinde yapılacaktır.”

Manevi Tazminat

Manevi tazminat, kişilik haklarına saldırı, onur kırıcı davranışlar veya duygusal zararlar nedeniyle talep edilir.
Ancak anlaşmalı boşanmada tarafların uzlaşması esastır; bu nedenle manevi tazminat talep edilecekse, karşılıklı mutabakat sağlanmalıdır.

📌 Protokolde nasıl yazılır?
“Taraflar, birbirlerinden manevi tazminat talep etmeyeceklerini kabul ve beyan ederler.”
veya
“Mehmet Yılmaz, Ayşe Yılmaz’a 20.000 TL manevi tazminat ödemeyi kabul etmiştir.”

💡 Not:
Tazminat miktarı ve türleri konusunda uzlaşma sağlanamazsa, bu konular ayrıca çekişmeli davaya konu olabilir.

Avukatsız Anlaşmalı Boşanma Mümkün mü?

Avukat tutmadan anlaşmalı boşanma davası açılabilir mi?
Evet, Türk hukuk sistemine göre anlaşmalı boşanma davası avukatsız da açılabilir. Yani taraflar, isterlerse bir avukata vekâlet vermeden kendi hazırladıkları protokol ve dilekçeyle mahkemeye başvurabilir.

Ancak bu, her zaman en güvenli yol olmayabilir. Avukatsız anlaşmalı boşanma sürecinde yapılan küçük bir hata — eksik bir ifade, hukuka aykırı bir protokol maddesi veya usule uygun hazırlanmamış dilekçe — davanın reddine yol açabilir. Bazı durumlarda dava çekişmeli boşanma sürecine dönebilir.

Avukat Olmadan Ne Gibi Riskler Doğar?

• Protokolün eksik veya yanlış düzenlenmesi
• Nafaka, mal paylaşımı veya çocuk düzenlemelerinde hak kaybı
• Usul hataları nedeniyle dava süresinin uzaması veya ek masraflar
• Hakimin protokolü uygun bulmaması sonucu duruşmanın ertelenmesi ya da davanın reddi

Avukatın Sağlayabileceği Katkılar Nelerdir?

• Protokolün hukuka uygun ve açık şekilde hazırlanması
• Tüm belgelerin eksiksiz sunulması
• Duruşmada yapılacak açıklamaların usule uygun şekilde hazırlanması
• Taraflar arasında koordinasyonun sağlanması, gereksiz gerginliklerin önlenmesi

Özetle, anlaşmalı boşanma avukat olmadan da mümkündür. Ancak hak kaybı yaşamamak ve süreci daha hızlı, sağlıklı yürütmek adına bir boşanma avukatından destek alınması yararlı olabilir.

Sık Sorulan Sorular (FAQ.)

Anlaşmalı boşanma davası hakkında en çok merak edilen soruları sizin için derledik. Bu bölümde hem hukuki detaylara hem de uygulamada sıkça karşılaşılan konulara kısa ve net yanıtlar bulabilirsiniz. Sorularınızı yanıtlayarak sürecin daha kolay ve stressiz ilerlemesine katkı sağlamayı hedefliyoruz.

Hukuki Uyarı ve Kaynakça

📌 Bu içerik, bilgilendirme amaçlıdır ve hukuki danışmanlık yerine geçmez. Boşanma davaları kendine özgüdür. Detaylı hukuki değerlendirme için bireysel danışmanlık alınması gerekir.

Kaynakça

• Türk Medeni Kanunu’nun 166. maddesinin 3. fıkrası
• TÜİK 2024 verileri
• TÜİK 2020 verisi
• Tüfe Endeksi
• elgit.av.tr
• kulacoglu.av.tr
• Yargıtay 2. HD, 2014/16344 E., 2015/269 K.
• Yargıtay 2. HD. E. 2020/6360 K. 2021/431
• Yargıtay 2. HD, 2010/8242 E., 2011/9737 K
• Yargıtay 2. HD, 2022/9019 E. – 2022/8496 K
• Ankara Barosu Ücret tarifesi

Yazar Hakkında

👤 Av. Anıl Akalın