Çalışma hayatının temel taşlarından biri olan çalışma süreleri, işçi ile işveren arasındaki ilişkide hayati bir öneme sahiptir. İş Kanunu ve ilgili mevzuat, çalışma saatlerini düzenleyerek hem işçinin sağlığını, güvenliğini ve refahını korumayı hem de işverenlerin üretim süreçlerini düzenlemelerine yardımcı olmayı amaçlar. Peki, mesai süresi tam olarak nedir ve neden bu kadar önemlidir?
Çalışma Süresinin Tanımı ve İş Kanunu’ndaki Yeri
Çalışma süresi, bir işçinin işverenin yönetimi altında çalıştığı ve işini yaptığı zaman dilimini ifade eder. Türkiye’de çalışma süreleri, 4857 sayılı İş Kanunu ve Çalışma Süreleri Yönetmeliği ile düzenlenmiştir ve işçilerin haklarının korunması ile işverenlerin yükümlülüklerinin belirlenmesi açısından büyük önem taşır.
İş Kanunu’na göre, işçinin çalıştırıldığı işte geçirdiği fiili sürelerin yanı sıra; işveren tarafından belirlenen ve işçinin iş başında hazır bulunmasını gerektiren süreler de bu kapsamdadır.
Temel Kavramlar
Konuyu daha iyi anlayabilmek için bazı temel kavramları bilmek gerekir:
Tam Süreli Çalışma: İş Kanunu’nda belirtilen haftalık en fazla 45 saatlik çalışma süresine uygun olarak yapılan çalışmadır. Tam süreli çalışan işçiler, haftalık çalışma saatlerini tamamlar ve tam ücret alırlar.
Kısmi Süreli Çalışma: Haftalık çalışma süresinin, tam süreli çalışmanın üçte ikisinden az olduğu durumları ifade eder. Örneğin, haftada 30 saat çalışan bir işçi kısmi süreli çalışıyor kabul edilir. Kısmi süreli çalışanlar, çalıştıkları süreyle orantılı olarak ücret ve diğer haklara sahiptir.
Fazla Çalışma: İş Kanunu’na göre, haftalık 45 saati aşan çalışmalar fazla mesai olarak kabul edilir. Fazla mesai yapan işçiler, normal ücretlerinin saat başına düşen miktarının en az yüzde 50 fazlasını almaya hak kazanırlar.
Fazla Sürelerle Çalışma: Eğer iş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile haftalık çalışma süresi 45 saatin altında belirlenmişse (örneğin 40 saat), 40 ile 45 saat arasındaki çalışmalar “fazla sürelerle çalışma” sayılır. Bu durumda işçiler, normal ücretlerinin saat başına düşen miktarının %25 fazlasını alırlar.
Denkleştirme Çalışması: İşveren ile işçi arasında anlaşarak, yoğun iş dönemlerinde daha fazla, sakin dönemlerde daha az çalışmayı mümkün kılan esnek bir çalışma modelidir. Ancak, günlük çalışma süresi 11 saati aşamaz ve denkleştirme süresi iki ayı geçemez.
Yasal düzenlemeler, işçilerin haklarını korurken işverenlerin de faaliyetlerini sürdürebilmeleri için gerekli esnekliği sağlar. Bu nedenle hem işçilerin hem de işverenlerin çalışma saatleri konusundaki hak ve yükümlülüklerini iyi bilmeleri büyük önem taşır.
Haftalık Çalışma Süresi: Kaç Saat Çalışabiliriz?
Çalışma süreleri iş hayatının en temel konularından biridir ve çalışanların haklarını doğrudan etkiler. Yasal düzenlemeler, işçilerin fazla çalıştırılmasının önüne geçerek sağlıklarını ve yaşam kalitelerini korumayı amaçlar.
Normal Haftalık Çalışma Süresi
İş Kanunu‘na göre, genel bakımdan haftalık çalışma süresi en çok 45 saattir. Bu süre, aksi kararlaştırılmadıkça haftanın çalışılan günlerine eşit olarak dağıtılır. Yani, haftada 6 gün çalışan bir işçi için günlük mesai saati 7,5 saat olacaktır.
İstisnai Durumlar ve Özel Sektörlerdeki Çalışma Süreleri
Haftalık mesai saati bazı istisnai durumlar ve özel sektörlerde farklılık gösterebilir. Örneğin, yer altı maden işlerinde çalışan işçiler için haftalık çalışma süresi 37,5 saattir. Bu durum, yer altı çalışmalarının daha ağır ve riskli olması nedeniyle işçilerin sağlığını korumak amacıyla düzenlenmiştir.
Bazı sektörler ve çalışma koşulları için özel düzenlemeler mevcuttur:
- Yer Altı Maden İşleri: Bu işlerde çalışanlar için haftalık çalışma süresi en fazla 37,5 saattir. Bu düzenleme, işin tehlikeli ve yorucu doğası gereği işçilerin sağlığını korumak amacıyla yapılmıştır.
- Gece Çalışması: 20:00 ile 06:00 saatleri arasındaki çalışmalarda, günlük mesai 7,5 saati geçemez. Gece çalışmasının sınırlandırılması, işçilerin biyolojik ritimlerinin ve sağlığının korunması için önemlidir.
- Sağlık ve Güvenlik Sektörleri: Bazı sağlık hizmetleri ve güvenlik sektörlerinde, işin niteliği gereği özel çalışma süreleri ve vardiya sistemleri uygulanabilir.
- Turizm ve Hizmet Sektörü: Mevsimsel yoğunluk gösteren sektörlerde, denkleştirme esasına dayalı esnek mesai saatleri kullanılabilir.
- Tehlikeli İşler: Ağır ve tehlikeli işlerde çalışanların çalışma saatleri, iş sağlığı ve güvenliği açısından azaltılabilir.
Ayrıca, bazı sektörlerde veya işyerlerinde işin niteliği nedeniyle haftalık mesai 45 saatten az olabilir. Örneğin, sağlık kuralları bakımından günde 7,5 saatten az çalışılması gereken işlerde çalışanlar için haftalık mesai saati daha kısa olacaktır.
Haftalık Çalışma Süresinin Hesaplanması
Haftalık çalışma süresinin hesaplanmasında, işçinin fiilen çalıştığı sürelerin yanı sıra, İş Kanunu’nda belirtilen bazı durumlar da dikkate alınır. Örneğin, işçinin işvereni bekleyerek geçirdiği süreler, işveren tarafından işyeri dışında çalıştırılmak üzere gönderilmesi halinde yolda geçen süreler ve çocuk emziren kadın işçilerin süt izni süreleri de çalışma süresi sayılır.
- Fiili Çalışma Süresi: İşçinin iş başında geçirdiği ve fiilen çalıştığı süreleri kapsar.
- Çalışma Süresinden Sayılan Haller: İşçinin işvereni bekleyerek geçirdiği süreler, işveren tarafından işyeri dışında çalıştırılmak üzere gönderilmesi halinde yolda geçen süreler ve emziren kadın işçilerin süt izni gibi durumlar da mesai saatinden sayılır. Bu konu yazının devamında daha detaylı incelenecektir.
- Ara Dinlenmeleri: Yemek ve çay molaları gibi ara dinlenmeleri mesai süresinden sayılmaz ve haftalık çalışma saati hesabında dikkate alınmaz.
- Fazla Mesai: Haftalık 45 saati aşan çalışmalar fazla çalışma olarak nitelendirilir. Fazla mesai yapan işçiler, normal ücretlerinin saat başına düşen miktarının en az %50 fazlasını almaya hak kazanırlar.
Haftalık çalışma süreleri hesaplanırken, işçinin fazla mesai yapıp yapmadığı belirlenmeli ve buna bağlı olarak zamlı ücret ödenmelidir. İşverenler, işçilerin mesailerini kayıt altına almak ve bu kayıtları gerektiğinde yetkililere sunmak zorundadır.
Günlük Çalışma Süresi: Sınırlamalar ve Esneklikler
İş hayatında verimlilik kadar önemli olan bir diğer konu da çalışanların dinlenme ve özel hayatlarına zaman ayırabilmeleridir. Bu nedenle, günlük mesai sınırlamaları ve esnek çalışma modelleri hem işçilerin hem de işverenlerin dikkat etmesi gereken önemli hususlardır.
Günlük Azami Çalışma Süresi
İş Kanunu’na göre, Türkiye’de günlük çalışma süresi, genel olarak 11 saati geçemez. Bu sınırlama, işçilerin fiziksel ve zihinsel sağlıklarını korumalarını ve iş dışında da dinlenmelerine, aileleriyle vakit geçirmelerine ve kişisel gelişimlerine zaman ayırabilmelerini sağlamak amacıyla getirilmiştir.
Ara Dinlenme Süreleri ve Kullanımı
Günlük çalışma süreleri içerisinde işçilere, dinlenmeleri ve ihtiyaçlarını karşılamaları için ara dinlenme verilir. Bu süreler, mesai saatinden sayılmaz ve işçinin işverenin emri altında olmadığı zaman dilimleridir. Ayrıca fazla mesai hesaplamasında da dikkate alınmaz.
- Yemek Molası: Çalışmanın 7,5 saati aşması halinde, işçilere en az 1 saat yemek molası verilmelidir.
- Çay Molası: Mesai süresine göre değişmekle birlikte, genellikle 15-20 dakika çay molası verilir.
İşçiler, ara dinlenme sürelerini kendi isteklerine göre kullanabilirler. Bu süreler, işçilerin fiziksel ve zihinsel yorgunluklarını gidermelerine ve işlerine daha verimli bir şekilde devam etmelerine yardımcı olur.
Esnek Çalışma Modelleri
Günümüzde iş dünyasında, geleneksel çalışma saatlerinin dışında, esnek çalışma modelleri de giderek yaygınlaşmaktadır. Bu modeller, işçilere çalışma saatleri konusunda daha fazla özgürlük sağlayarak iş-yaşam dengesini iyileştirmeyi hedefler.
- Denkleştirme: İşveren ve işçi arasında yapılan yazılı bir anlaşma ile, haftalık 45 saatlik çalışma süresi, belirli bir dönemde (en fazla 2 ay) aşılıp, başka bir dönemde azaltılabilir. Bu sayede, yoğun iş dönemlerinde daha fazla, sakin dönemlerde ise daha az çalışılabilir.
- Çağrı Üzerine Çalışma: İşçinin, işveren tarafından çağrılması halinde işe gelmesi esasına dayanan bir çalışma modelidir. Bu modelde, işçiye çağrı yapıldığı halde işe gelmezse bir yaptırım uygulanmaz.
- Part Time Çalışma: Tam süreli çalışmanın aksine, haftalık çalışma saati tam süreli işçilere göre daha az olan işçiler için geçerli olan bir modeldir. Örneğin, haftalık 30 saat çalışan bir işçi kısmi süreli çalışma modeline tabidir. Bu çalışma modeli, iş ve özel hayat dengesini korumak açısından da tercih edilen bir uygulamadır.
Esnek çalışma modelleri, işçilerin çalışma saatlerini kendi ihtiyaçlarına ve tercihlerine göre düzenlemelerine olanak tanır. Bu da iş memnuniyetini ve motivasyonunu artırabilir.
Günlük çalışma süreleri ve esnek çalışma modelleri, iş hayatının önemli bir parçasıdır. İşçilerin ve işverenlerin, bu konudaki yasal düzenlemeleri ve haklarını bilerek hareket etmeleri, sağlıklı ve verimli bir çalışma ortamı oluşturulmasına katkı sağlar.
Çalışma Süresinden Sayılan ve Sayılmayan Haller
İş Kanunu, çalışma süresini işçinin çalıştığı işte geçirdiği süre olarak tanımlar. Ancak, bu durumun bazı istisnaları vardır.
Çalışma Süresi Sayılan Haller
İş Kanunu’na göre işçiler, fiili olarak mesai yapmasa da aşağıdaki hallerde çalışmış sayılır:
- Madenlerde, taş ocaklarında veya yeraltında/su altında çalışılan işlerde: İşçilerin kuyulara, dehlizlere veya asıl çalışma yerlerine inmeleri, girmeleri ve bu yerlerden çıkmaları için gereken süreler.
- İşveren tarafından başka bir yerde çalıştırılmak üzere gönderilme: İşverenin talimatıyla işyerinden başka bir yere iş yapmak için gönderilen işçinin yolda geçirdiği süreler de çalışma saatlerine dahildir. Ancak işçinin normal olarak işine gidip gelirken yolda geçirdiği süreler mesaiye dahil edilmez.
- İşçinin işinde hazır bir halde bulunup çalıştırılmaksızın ve çıkacak işi bekleyerek geçirdiği süreler: İşçinin boşta beklediği ancak çalışmaya hazır olduğu süreler.
- İşveren tarafından başka bir yerde meşgul edilme: İşçinin asıl işini yapmaksızın işverenle ilgili başka bir yerde meşgul edildiği süreler.
- Çocuk emziren kadın işçilerin süt vermeleri için belirtilecek süreler
- İşçilerin toplu ve düzenli bir şekilde ulaşımının sağlandığı işler: Ulaşım sırasında geçen süreler.
Çalışma Süresinden Sayılmayan Haller
İş Kanunu’na göre aşağıdaki haller mesai süresinden sayılmaz:
- Ara dinlenmeleri: İşçilere verilen yemek ve çay molaları gibi dinlenme süreleri.
- İşveren tarafından sadece sosyal yardım amacıyla işyerine götürülüp getirilme: İşçilerin işveren tarafından sağlanan servislerle işe geliş gidişlerinde araçlarda geçen süreler.
Çalışma süreleri ile ilgili bu ayrımlar, işçinin çalışma saatlerini ve buna bağlı olarak fazla mesai, yıllık izin gibi haklarını belirlemede önemlidir. İşçilerin ve işverenlerin bu konudaki yasal düzenlemeleri iyi bilmeleri, hak kayıplarının önüne geçilmesi ve sağlıklı bir çalışma ortamının sağlanması açısından kritiktir.
Fazla Mesai ve Ücretlendirme: Haklarımızı Nasıl Koruruz?
İş hayatında zaman zaman karşılaşılan durumlardan biri de fazla çalışma gerekliliğidir. Fazla mesai, işçinin normal çalışma saatlerinin ötesinde çalışması anlamına gelir ve belirli kurallara tabidir.
Fazla Mesai ve Fazla Sürelerle Çalışma Arasındaki Farklar
Fazla çalışma ve fazla sürelerle çalışma, her ne kadar benzer gibi görünse de İş Kanunu açısından farklı kavramlardır. İşte bu iki kavram arasındaki temel farklar:
- Fazla Çalışma: Haftalık 45 saatin üzerindeki çalışmaları ifade eder.
- Fazla Sürelerle Çalışma: İş sözleşmesi veya toplu iş sözleşmesi ile haftalık çalışma süresi 45 saatin altında belirlenmişse (örneğin 35 saat), 35 ile 45 saat arasındaki çalışmalar “fazla sürelerle çalışma” olarak adlandırılır.
Fazla mesai ve fazla sürelerle çalışma arasındaki en önemli fark, ücretlendirmedir. Fazla çalışma yapan işçiler, normal ücretlerinin saat başına düşen miktarının en az %50 fazlasını alırken, fazla sürelerle çalışma yapan işçiler %25 fazlasını alır.
Fazla Mesai Ücretinin Hesaplanması
Fazla çalışma ücreti, işçinin normal çalışma saatleri dışında yaptığı çalışmalar karşılığında aldığı ek ücreti ifade eder. Fazla çalışma ücreti, işçinin normal saatlik ücretinin belirli bir oranında artırılarak hesaplanır.
- Fazla Çalışma: Her bir saat fazla çalışma için, normal saatlik ücretin %50 fazlası ödenir.
- Fazla Sürelerle Çalışma: Her bir saat fazla sürelerle çalışma için, normal saatlik ücretin %25 fazlası ödenir.
Fazla mesai ücreti hesaplamada, işçinin normal ücretine ek olarak; bu zamlı ücretler ayrı ayrı hesaplanarak ödenmelidir.
Fazla Çalışma Yaptırılmasının Hukuki Sınırları
İş Kanunu, çalışma sürelerini belirli sınırlar dahilinde tutarak; işçilerin sağlıklarını ve güvenliklerini korumayı amaçlar. Bu nedenle, işverenlerin fazla mesai yaptırırken uymaları gereken bazı hukuki sınırlamalar vardır:
- Bir işçiye, bir yılda en fazla 270 saat fazla çalışma yaptırılabilir.
- Günlük fazla çalışma süresi, 3 saati geçemez.
- Fazla mesai, ancak işçinin yazılı onayı ile yapılabilir.
- İşçinin sağlık durumu, mesai yapmasına uygun olmalıdır.
İşverenler, bu hukuki sınırlamalara uymak zorundadır. Aksi takdirde, idari para cezaları ile karşılaşabilirler.
Özel Durumlar: Gece Çalışması, Postalar Halinde Çalışma vb.
Çalışma hayatında bazı özel durumlar, işçinin çalışma saatlerini ve haklarını doğrudan etkiler. Gece çalışması, postalar halinde çalışma ve uzaktan çalışma gibi uygulamalar; belirli yasal düzenlemelere tabidir ve işçilerin sağlığını korumak, iş verimliliğini artırmak amacıyla sınırlandırılmıştır.
Gece Çalışması ve Sınırlamaları
Gece çalışması, 4857 sayılı İş Kanunu’na göre 20.00-06.00 saatleri arasında yapılan çalışmayı ifade eder. Gece mesaisinin işçiler üzerindeki olumsuz etkileri nedeniyle, bazı sınırlamalar getirilmiştir:
- Günlük Mesai Süresi: Gece çalışması yapan işçilerin günlük çalışma süreleri 7,5 saati aşamaz.
- Sağlık Kontrolü: Gece çalışmasına başlamadan önce ve sonrasında belirli aralıklarla işçilerin sağlık kontrollerinden geçirilmesi zorunludur.
- Gece Çalışması Yasağı: 18 yaşından küçükler, gebe veya emziren kadınlar ile sağlık durumu gece çalışmasına uygun olmayanlar gece çalıştırılamaz.
- Ücretlendirme: Gece çalışması yapan işçilere, gündüz çalışmasına göre daha yüksek ücret ödenir.
Postalar Halinde Çalışma ve Düzenlemeler
Postalar halinde çalışma, işçilerin birbirini izleyen vardiyalar halinde çalıştığı bir düzeni ifade eder. Bu çalışma sistemi özellikle üretimin durmaksızın devam etmesi gereken işlerde (örneğin, sağlık hizmetleri, güvenlik, üretim tesisleri) uygulanır.
- Vardiya Düzenlemeleri: Postalar halinde çalışma düzeni oluşturulurken, işçilere her vardiyada en az 11 saat dinlenme süresi verilmelidir. Bu süre, işçinin bir vardiyadan diğerine geçiş sırasında yeterince dinlenebilmesi için zorunludur.
- Gece ve Gündüz Postaları: İşçilerin aynı postada sürekli çalıştırılmaları yasaktır. İşverenler, gece ve gündüz vardiyalarında çalışan işçilerin yerlerini belirli periyotlarla değiştirmek zorundadır. Bu uygulama, gece çalışmasının zorluğundan kaynaklanan olumsuz etkileri dengelemeyi amaçlar.
- Haftalık Dinlenme Zorunluluğu: İşçilere postalar halinde çalışmaları durumunda, haftada en az bir gün izin verilmesi zorunludur. Bu izin süresi, işçinin hem fiziksel hem de zihinsel sağlığını korumak için önemlidir.
Postalar halinde çalışmanın düzenlenmesi, işyerinin kesintisiz işleyişini sağlamanın yanı sıra işçilerin çalışma koşullarını iyileştirmeyi hedefler. Vardiyalar arasındaki dinlenme süreleri ve çalışma düzeninin dengeli olması hem işçinin hem de işverenin faydasına olan bir yaklaşımdır.
Uzaktan Çalışma ve Çalışma Süresinin Belirlenmesi
Uzaktan çalışma, işçinin işveren tarafından kendisine verilen işi, evinde veya başka bir yerde, işverenin işyerinden bağımsız olarak, bilişim teknolojileri yardımıyla yerine getirmesi esasına dayanan bir çalışma şeklidir. Uzaktan çalışma ile ilgili düzenlemeler, 774 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile İş Kanunu’na eklenmiştir.
Uzaktan çalışmada, çalışma süreleri ve denetlenmesi önemli bir konudur. İşveren, uzaktan çalışan işçinin çalıştığı saatlerini takip etmek ve kayıt altına almak zorundadır. İşçi ise mesai saatleri içinde işverenin talimatlarına uymak ve işini zamanında tamamlamakla yükümlüdür.
Çalışma Saatleri Düşecek mi? Güncel Tartışmalar ve Gelecek Öngörüleri
Teknolojinin hızla geliştiği, yapay zekanın iş süreçlerine entegre olduğu ve küresel ekonomik dengelerin sürekli değiştiği günümüzde, çalışma saatleri konusu da yeniden gündeme gelmiştir. Pek çok kişi, mevcut çalışma saatlerinin azaltılması gerektiğini savunurken, bazıları ise bunun verimliliği düşüreceğini düşünmektedir.
Çalışma Saatlerinin Azaltılması Tartışmaları
Çalışma saatlerinin azaltılması fikri, özellikle son yıllarda daha fazla dile getirilmektedir. Bu tartışmaların temelinde, işçilerin daha fazla boş zamana sahip olmaları, ailelerine ve sosyal yaşamlarına daha fazla zaman ayırabilmeleri ve kişisel gelişimlerine odaklanabilmeleri gibi nedenler yatmaktadır. Ayrıca, bazı araştırmalar, çalışma saatlerinin azaltılmasının iş verimliliğini artırabileceğini ve çalışanların motivasyonunu yükseltebileceğini göstermektedir.
İş-Yaşam Dengesi ve Verimlilik İlişkisi
İş-yaşam dengesi, çalışanların iş hayatları ile özel hayatları arasındaki dengeyi ifade eder. Çalışma saatlerinin azaltılması, bu dengeyi sağlamada önemli bir rol oynayabilir. Çalışanlar, daha fazla boş zamana sahip olduklarında, ailelerine ve sosyal yaşamlarına daha fazla zaman ayırabilir, hobilerine yönelebilir ve dinlenerek enerji depolayabilirler. Bu da işlerine daha motive ve odaklanmış bir şekilde dönmelerini sağlayabilir, dolayısıyla verimliliği artırabilir.
Türkiye ve Dünyadaki Uygulamalar
Çalışma saatlerinin azaltılması konusunda dünya genelinde farklı uygulamalar bulunmaktadır. Bazı ülkeler, haftalık çalışma süresini 35 saate kadar düşürmüşken, bazıları ise daha esnek çalışma modelleri benimsemiştir. Örneğin, İsveç’te bazı şirketler, 6 saatlik çalışma günü uygulamasını denemektedir.
Türkiye’de çalışma süreleri haftalık en fazla 45 saat olarak belirlenmiştir. Ancak, çalışma saatlerinin azaltılması konusunda henüz somut bir adım atılmamıştır. Yine de bazı şirketler, çalışanlarına esnek çalışma saatleri sunarak veya uzaktan çalışma imkanı sağlayarak iş-yaşam dengesini iyileştirmeye çalışmaktadır.
Çalışma saatlerinin azaltılması konusu, gelecekte de tartışılmaya devam edecek gibi görünmektedir. Teknolojik gelişmeler ve toplumsal değişimler, çalışma hayatını yeniden şekillendirmekte ve yeni çalışma modellerinin ortaya çıkmasına neden olmaktadır. Bu süreçte, işçilerin hakları ve refahı gözetilerek hem verimliliği artıracak hem de iş-yaşam dengesini sağlayacak çözümler bulunması büyük önem taşımaktadır.
Sıkça Sorulan Sorular (SSS)
Çalışma süreleri ne zaman başlar ve biter?
Mesai saati, işçinin işverenin yönetimi ve denetimi altına girdiği andan itibaren başlar ve bu denetimden çıktığı anda sona erer. Bu süreye, işçinin işyerine geliş ve gidiş saatleri arasındaki zaman dilimi, işverenin talimatıyla yapılan hazırlık çalışmaları, işyeri dışında yapılan işler ve işverenin bilgisi dahilinde geçirilen diğer süreler de dahildir.
Hamile ve emziren kadınların çalışma süreleri nasıl düzenlenir?
Bu konu, İş Kanunu ve ilgili mevzuat tarafından özel olarak düzenlenmiştir. Yapılan düzenlemeler, anne ve bebeğin sağlığını korumayı amaçlar.
- Gece Çalışması Yasağı: Hamile ve emziren kadınlar, gece çalıştırılamazlar.
- Süt İzni: Çocuklarını emziren kadın işçilere, günde toplam bir buçuk saat süt izni verilir. Bu süre, mesaiden sayılır.
- Sağlık Raporu: Hamile kadın işçiler, sağlık durumlarını gösteren raporu işverene vermeleri halinde, işveren tarafından daha hafif işlerde çalıştırılırlar.
- Fazla Çalışma Yasağı: Hamile ve emziren kadınlara, fazla çalışma yaptırılamaz.
Engelli çalışanların çalışma süreleri konusunda özel düzenlemeler var mı?
Evet, engelli çalışanların mesai süreleri konusunda da özel düzenlemeler bulunmaktadır. Engelli işçilerin mesai saatleri, sağlık durumları ve engellilik dereceleri dikkate alınarak düzenlenir.
- Çalışma Süresinin Kısaltılması: Engelli işçilerin mesaileri, sağlık kurulu raporu doğrultusunda kısaltılabilir.
- Ara Dinlenme Sürelerinin Artırılması: Engelli işçilere, normalden daha uzun ara dinlenme süreleri verilebilir.
- Fazla Çalışma Yasağı: Engelli işçilere, fazla çalışma yaptırılamaz.
Bu özel düzenlemeler, engelli bireylerin çalışma hayatına katılımını kolaylaştırmayı ve iş hayatında eşit fırsatlar sağlamayı amaçlamaktadır.