İddet Süresi Nedir? Boşanan Kadın Ne Zaman Evlenebilir?

Boşandıktan sonra yeniden evlenmek isteyen kadınlar için Türk Medeni Kanunu, 300 günlük bir bekleme süresi öngörür.

Bu süreye ‘iddet müddeti’ denir ve soybağının karışmasını önlemeyi amaçlar.

Pek çok kadın, “Boşandıktan sonra ne zaman evlenebilirim?” ya da “Kadın neden 300 gün evlenemez?” gibi sorularla bu süreçte belirsizlik yaşar.

Süre ihlal edilirse, çocuğun soybağıyla ilgili ciddi hukuki sorunlar doğabilir.

Bu yazımızda; iddet süresi kaç gündür, nasıl kaldırılır ve hangi şartlarda geçerlidir gibi sık sorulan soruları güncel bilgilerle açıklıyoruz.

İddet Süresi/Müddeti Nedir?

İddet süresi, boşanma veya eşin vefatı sonrası, kadının yeniden evlenebilmesi için yasal olarak beklemesi gereken 300 günlük süredir.

• Türk Medeni Kanunu‘nun 132. maddesinde düzenlenmiştir.
• Yalnızca kadınlar için geçerlidir.
• Halk arasında “bekleme müddeti” olarak bilinir.

Eğer kadın bu 300 günlük süre içinde doğum yaparsa, çocuk vefat eden veya boşandığı eşe soybağıyla bağlanır.

Amacı:

✔️ Soybağında karışıklık yaşanmasını önlemek,
✔️ Hamilelik ihtimali varsa, doğacak çocuğun babasının kimliğini netleştirmektir.

💡 Not:
Kadının iddet müddeti içinde doğum yapması durumunda süre otomatik olarak sona erer. Çünkü doğumla birlikte soybağı riski ortadan kalkar.

Nispi Evlenme Engelidir

İddet süresi, kesin değil; nispi evlenme engeli sayılır.

Bu şu anlama gelir:

✅ Kadın, 300 günü beklemeden evlenirse, evlilik yine de geçerli olur.
✅ Evlilik, mutlak butlanla geçersiz sayılmadığı için iptal edilmez.
✅ Ancak, soybağı açısından riskli hukuki sonuçlar doğabilir.

Erkekler İçin İddet Süresi Var mı?

Hayır. Erkekler beklemek zorunda değildir.
TMK yalnızca kadınlara 300 günlük bekleme süresi getirmiştir.

Erkekler, boşanma kararının kesinleştiği andan itibaren yeniden evlenebilir.

Bu Farkın Nedeni Nedir?

Kanun koyucu, bu düzenlemeyi çocuğun soy bağının karışmaması için getirmiştir.

Kadının önceki evliliğinden hamile kalmış olabileceği ihtimali göz önünde bulundurularak, bu sürede doğacak çocuğun babasının belirlenmesi amaçlanır.

Erkeklerin doğrudan hamilelik durumu yaşaması mümkün olmadığından, soybağı karışıklığı da oluşmaz.

Bu yüzden bekleme zorunluluğu yalnızca kadınlara özgüdür.

İddet Süresi Kaç Gündür ve Nasıl Hesaplanır?

Boşanan kadının yeniden evlenebilmesi için iddet süresi 300 gündür.

Sürenin başlangıç tarihi, evliliğin sona erme biçimine göre değişir:

✅ Boşanma durumunda:
Boşanma kararının kesinleştiği tarihte başlar.

✅ Eşin vefatı durumunda:
Ölüm tarihinden itibaren başlar.

📌 Gün hesabı yapılırken mahkeme kararı değil, kararın kesinleşme tarihi esas alınır.

İddet Süresi Dolmadan Evlenmek Mümkün mü?

Türk Medeni Kanunu m.132’ye göre, kadın boşandıktan sonra 300 gün boyunca yeniden evlenemez.

Peki Bu Sürede Evlenmek İmkânsız Mı?

Hayır, istisnalar mümkündür. Belirli şartlar altında mahkeme kararıyla iddet süresi kaldırılabilir:

✅ Kadının hamile olmadığının resmi sağlık kurulu raporuyla tespit edilmesi
✅ Kadının eski eşiyle yeniden evlenmek istemesi

Bu şartlar oluşursa, kadın süreyi beklemeden evlenebilir.

İddet Süresi Dolmadan Evlenilirse Ne Olur?

Birçok kişinin merak ettiği konu da bu:
İddet müddeti devam ederken yapılan evlilik geçerli midir, iptal mi edilir?

📌 Cevap: Evlilik geçerlidir.
İddet müddeti, kesin evlenme engeli değil; nispi evlenme engelidir.

Yani bu süreye uyulmadan yapılan evlilik:

• Hukuken kurulmuş sayılır.
• Mal rejimi, miras, soybağı gibi tüm haklar doğar.
• İptali veya butlanı mümkün değildir.

Ancak bu evlilikten bir çocuk doğarsa, babalık ve soybağı karışıklığı yaşanabilir.

Bu nedenle, süre dolmadan evlenmek isteyen kadınların, iddet süresinin kaldırılması davası açarak bu engeli resmî olarak ortadan kaldırmaları en doğru ve güvenli yol olacaktır.

Eski Eşle Tekrar Evlenmek İçin İddet Süresi Beklenir mi?

Boşandıktan sonra, kadınların eski eşleriyle yeniden bir araya gelmek istemesi sıklıkla karşılaşılan bir durumdur. Bu noktada en çok sorulan sorulardan biri:

“Eski eşle tekrar evlenmek için iddet müddeti beklemek zorunda mıyım?”

✅ Cevap: Hayır, beklemek zorunda değilsiniz.

Türk Medeni Kanunu m.132’ye göre, kadın boşandığı eşiyle yeniden evlenmek istediğinde süre uygulanmaz.

Yani boşanma kararının kesinleşmesinin ardından, kadın eski eşiyle dilediği zaman tekrar evlenebilir.

Neden Bu Durum Bir İstisna?

Kadın aynı kişiyle evlenmek istiyorsa:

• Çocuğun soybağı açısından bir belirsizlik doğmaz.
• Yasa koyucu da bu durumda bekleme zorunluluğunu kaldırır.

Bu nedenle, iddet süresi aynı eşle evlilikte geçerli değildir.

Eşi Ölen Kadınlar İddet Süresi Bitmeden Evlenebilir mi?

Evlilik yalnızca boşanma ile değil, ölümle sona erdiğinde de kadın için iddet süresi devreye girer.

✅ Eşi vefat eden kadınlar da 300 gün boyunca yeniden evlenemez.
✅ Kadın bu süre içinde doğum yaparsa, çocuk vefat eden eşin nüfusuna kaydedilir.

Bu düzenleme, çocuğun babalığının belirlenmesinde yaşanabilecek hukuki karmaşayı önlemeyi hedefler.

İstisnası

Kadın, hamile olmadığını resmi sağlık kurulu raporuyla belgelendirirse ve dava açarsa,

• Mahkeme kararıyla süre kaldırılabilir.
• Böylece 300 günü beklemeye gerek kalmaz.

İddet Süresi İçinde Çocuk Doğarsa Ne Olur?

TMK 285’e göre, evlilik içinde veya evliliğin sona ermesinden itibaren 300 gün içinde doğan çocuğun babası, kadının eski eşi sayılır.

Bu bir hukuki karinedir. Yani çocuğun babası başka biri olsa bile, kanunen eski koca baba kabul edilir.

Ancak biyolojik gerçek farklıysa, bunu düzeltmenin tek yolu mahkeme kararıdır.

Biyolojik Baba Başka Biri İse Ne Olur?

Eğer çocuk, iddet süresi içinde doğmuşsa ama biyolojik babası kadının eski kocası değilse:

• Soybağı Karinesi geçerli olur: Eski koca, çocuğun yasal babası kabul edilir.
• Yanlış soybağının düzeltilmesi gerekir: Bunun için soybağının reddi davası (nesebin reddi) açılmalıdır.

Bu dava açılmadan, biyolojik baba ile çocuk arasında resmi bir bağ kurulamaz.

Neden Bu Kadar Önemli?

• Miras hakkı, velayet, nafaka gibi pek çok konuda çocuğun yasal babası kimse o esas alınır.
• Yanlış soybağı ilişkisi, ileride hem çocuk hem de aileler için ciddi hukuki sorunlar doğurabilir.

İddet Müddetinin Kaldırılması Davası

Boşanmış veya eşi vefat etmiş kadınların, 300 günlük bekleme süresini tamamlamadan tekrar evlenebilmesi için dava açması gerekir.

Bu dava, kadının hamile olmadığını resmi sağlık kurulu raporuyla belgelemesi halinde açılabilir.

Davanın Amacı Nedir?

Sürenin asıl nedeni olan çocuğun soybağının karışmaması riskini ortadan kaldırmaktır.

Kadının hamile olmadığı kanıtlandığında, bu risk ortadan kalktığı için mahkeme süreyi kaldırabilir.

Bu sayede kadın, 300 günlük süreyi beklemeden yasal olarak evlenebilir.

Kimler Dava Açabilir?

✅ Boşanan kadınlar
✅ Eşi vefat eden kadınlar

Bu kişilerden, iddet süresinin henüz dolmadığı ve hamile olmadığını ispatlayabilenler dava hakkına sahiptir.

Gerekli Şartlar ve Belgeler

Şartlar:

✔️ Boşanma kararının kesinleşmiş olması
✔️ Eşin ölümünün resmi olarak tescil edilmiş olması
✔️ Kadının hamile olmadığını gösteren sağlık kurulu raporu
✔️ 300 günlük süre dolmadan başvuru yapılması

Belgeler:

✔️ Resmi sağlık kurulu raporu (devlet hastanesinden alınması önerilir)
✔️ Boşanma ilamı ve kesinleşme şerhi / Ölüm belgesi
✔️ Nüfus cüzdanı örneği
✔️ Dilekçe

📌 Not: Süre zaten dolmuşsa, dava açmaya gerek yoktur.

Hangi Mahkemeye Başvurulur?

Görevli Mahkeme: Aile Mahkemesi
Yetkili Mahkeme: Kadının yerleşim yeri mahkemesi

Aile Mahkemesi bulunmayan yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi, Aile Mahkemesi sıfatıyla görev yapar.

Süreç Ne Kadar Sürer?

İddet müddetinin kaldırılması davası genelde 1 ay içerisinde, tek celsede sonuçlanır.

1. Dava dilekçesiyle birlikte gerekli belgeler sunulur.
2. Mahkeme raporu inceler. Gerek görürse ek inceleme isteyebilir.
3. Eksiklik yoksa ve uygun görülürse, 1 ay içinde karar verilebilir.

Yurt Dışında Yaşayan Kadınlar Bu Davayı Açabilir mi?

Mahkemeye şahsen katılım çoğu zaman gereklidir.
Sağlık raporu sunulacağı için kadının Türkiye’de bulunması tavsiye edilir.
Vekaletnameyle dava açılabilir ancak mahkeme, kadını fiziken görmeden karar vermeyebilir.

Avukat Tutmak Zorunlu mu?

Hayır, bu dava türünde avukat zorunluluğu yoktur.
Ancak sürecin hızlı ve hatasız yürütülmesi için hukuki danışmanlık alınması önerilir.

Sıkça Sorulan Sorular (FAQ)

Sonuç

İddet müddeti, boşanma sonrası kadının yeniden evlenmesi ve doğacak çocuğun soybağı gibi kritik konularda hukuki sonuçlar doğurur.

Bu sürecin nasıl işlediğini bilmek, hak kaybı yaşamamak ve geçersiz evlilik riskiyle karşılaşmamak için son derece önemlidir.

📌 Özellikle sürenin kaldırılması gibi istisnai durumlarda, doğru bilgiyle hareket edilmesi gerekir.
📌 Bu nedenle, bir boşanma avukatından hukuki destek almanız, süreci hızlı ve güvenli şekilde yönetmenizi sağlar.

Yasal Uyarı ve Kaynakça

Bu sayfa, genel bilgilendirme amacı taşımaktadır. Burada yer alan bilgiler, hukuki tavsiye niteliğinde değildir. Her boşanma davası ve iddet süresi durumu, kendine özgü koşullarıyla farklılık gösterebilir.

Somut durumunuza özel yol haritası için bir boşanma avukatına danışmanız sağlıklı olacaktır.

Kaynaklar

• TMK Madde 285 – Prof. Dr. İlhan Helvacı Dersleri
• Türk Medeni Kanunu